EMPATİ

Empati; kişinin kendisini başka bir bilincin yerine koyarak söz konusu bilincin duygularını, isteklerini ve düşüncelerini, denemeksizin anlayabilme becerisidir. Yani kişinin hayatının o dönemine kadar deneyimlemiş olduğu ya da deneyimleyemediği herhangi bir durum karşısında olası duygu ve davranışlarını göz önünde bulundurarak bilişsel sürecini revize etmesidir. Olası durum karşısındaki tepkisinin sonuçlarının neler doğurabileceğine dair kurgusu aracılığıyla durum yaşanmadan da karşısındaki kişiyi ya da kimi zaman partnerini anlayabilme yetisini arttırması demektir.

Empati çocukluktan yetişkinliğe bireyin duygularını tanıması aracılığıyla gerçekleşebilecek bir süreçtir. Kendi duygularını tanımayan ya da duygularıyla yaşamda kalmayı başaramayan bireylerin bir başkasının duygusunu anlaması oldukça zorlaşacaktır.

Toplumsal olarak mutluluk, neşe gibi olumlu duyguları bir arada yaşamak kadar üzüntü, keder gibi duyguları da birlikte yaşayıp bölüşmek geleneklerimizde bulunan ritüellerdir. Bizler düğünden cenazeye her türlü duyguyu toplu şekilde yaşamayı ve paylaşmayı seven bir toplumuzdur. Fakat bu duyguları yaşarken özellikle erken çocukluktan itibaren duyguları da cinsiyetler arasında bölüştürmüş durumdayız. Bu durum da ileri dönem yetişkinlikte duyguların yaşanması konusunda önyargıları oluşturmaktadır.

Erken çocukluktan itibaren yetişen her bireyin duyguları oyunlar aracılığıyla tanıması ve her duyguyu bağlamına uygun şekilde yaşaması ileri dönem yetişkinlikte empati dediğimiz duygudaşlığı kolaylaştıracaktır. Çocuğunuzun ağlamaması için her talebinin gerçekleştirilmesinin doğru olmadığı kadar üzüntüsünün görmezden gelinmesi de bir o kadar zarar verici olmaktadır. Elbette bir çocuk canı acıdığı için ağlayacaktır ve üzüldüğünde şefkatli bir bakım veren arayışında olacaktır. Bunun yanı sıra keyifle kahkahalar atabildiği bir oyun arkadaşı bakım veren ihtiyacı duymaktadır. Fakat tüm bu duyguları sergilediğinde kendisinin ve duygularının anlaşıldığını hissetmek isteyecektir. Hissetmenin ne olduğunu görüp yetişkinlikte aynı oranda duygularını bir başkasına hissettirecektir.

Toplumun yüklemiş olduğu “Erkek adam ağlamaz, kız gibi gülme.” vb söylemler çocukların cinsiyet özelliklerini oluşturması için bir adım sanılmakla birlikte bunu destekleyen hiçbir yanı bulunmamaktadır. Duygular evrenseldir ve cinsiyet sınırı tanımaz. Aksine her birey ne kadar çok duygusunu ve duyusunu gündelik hayatına harmanlarsa o denli sağlıklı ilişkiler ve iletişimler kurmuş olur. İletişimde bir başkasını anlamak kadar kendi duygularını ifade etmek de hayati önem taşımaktadır. Anlamak ve anlaşılmak için öncelikle duygularınıza önem vermelisiniz.