Fırat Üniversitesi web sayfasında 2012-2013 Eğitim-Öğretim yılında toplam 6985 yeni öğrencinin kayıt yaptırdığı haberini okudum. Bu rakam ilk bakışta yüksekmiş gibi gözükebilir. Ancak Fırat Üniversitesinin kurulduğu yıl esas alındığında, aynı yıllarda kurulan diğer üniversiteler içinde öğrenci sayısı açısından geri olduğumuzu söyleyebilirim. Öğrenciliğimi de katarsak 1973 yılından beri bu üniversite içerisinde bulunuyorum. Dolayısıyla Fırat Üniversitesinin tüm alanlardaki gelişme stratejilerini de yakından gözlemleyebiliyorum.
Öğrenci sayısının fazlalığı, bulunduğu il için fabrika özelliğini taşır. Bu yüzdendir ki her ilin halkı bulunduğu ildeki üniversitelerde öğrenci sayılarının artmasını arzu eder. Ancak, öğrenci sayısını arıtırken, kaliteden de ödün verilmemesi gerekir. Peki bu kalitenin sınırı ne olmalıdır? Daha 2007 yılında kurulan birçok yeni üniversite 3 öğretim üyesini bir araya getirerek bol bol yeni bölüm açarken, eğer siz "kaliteyi düşürmeyeceğim ya da yeterli mekanım yok" deyip de yeni bölüm ve fakülteler açmıyorsanız, üniversitenin gelişmesini kendiniz frenliyorsunuz ve yanlış bir planlama içerisindesiniz. Nedeni açık, Maliye Bakanlığı üniversite bütçelerine pay ayırırken, öğrenci sayılarını önemli bir parametre olarak göz önüne alıyor. Öğrenci sayınız ne kadar fazla olursa, genel bütçeden elde ettiğiniz katkı da o derecede artmış oluyor.
Öğrencisi olmayan bir fakülteye/bölüme ilgili bakanlıklar (Maliye+Kalkınma) hiçbir zaman ödenek koymaz. Önce öğrenci alırsınız, o öğrencileri geçici mekanlarda eğitim ve öğretime tabi tutarsınız, sonra da ilgili Bakanlıklar yer problemine çözüm bulmak için size bina yapımı için ödenek ayırır.
Fırat Üniversitesindeki tüm bölüm ve programlar yukarıda çizdiğim çerçeve kapsamında alt yapısını tamamlamıştır. Yani önce kağıt üzerinde fakülte ve bölümler kurulur. Akabinde öğretim üyesi sağlanır. Sonra da geçici binalarda eğitim ve öğretime başlanılır. Tahminen 5-10 yıl sonra da o kurulan fakülte veya bölümün fiziki mekanları için bütçeye ödenek konulduğunu görürsünüz.
Fırat Üniversitesinde toplam öğrenci sayısının 28614 olduğu açıklandı. Bu rakam bence yeterli değildir. Bu rakamın aynı yıllarda kurulmuş diğer üniversitelerimiz seviyesinde olması arzulanırdı. Bir önceki dönemde açılan yeni bölüm sayısı ve öğrenci sayısı zirve yaptı. Bunu kayıtlara baktığınızda net bir biçimde görebilirsiniz. Şimdi Fırat Üniversitesinde yönetim değişti ve arkadaşlarımız görevlerini sürdürmektedirler. Kanımca yapılması gereken işlerden biri de öğrenci sayısını planlı bir şekilde artırmak olmalıdır. Bunu yaparken kaliteden ödün elbette verilmemelidir. Yeni ve istikbal vaat eden bölümler kurmak gerekir. Bir de bir önceki dönemde YÖK'ten onayı alınmış olan ancak, henüz öğrenci alamayan bölümlere öncelik verilmelidir.
Yeni bir bölüm açmak gerçekten zor bir süreç. Açılmış bir bölümü kapatmak ise çok kolaydır. Hatta öyle ki son yıllarda artık talep edilemeyen bölümler kendiliklerinden kapanmaktadır. İşte ÖSYM kılavuzu karşımızda. Fen Fakültesi bölümlerini göz önüne alınız. Öğrenci tercih yapmıyor. Bazı bölümlere hiç öğrenci gelmiyor. Bu bölümler kendiliklerinden kapanmaya mahkumdur. Oysa bazı bölümlerde ise kontenjanlar tamamen dolmaktadır. O halde kontenjanların dolacağı ve taleplerin zirve yaptığı mesleklere öncelik verilmelidir. Fırat Üniversitesinin de öğrenci kontenjanları bağlamında hedefi, öğrenci çeken ve kontenjanları tamamen dolabilen meslek alanları olmalıdır.
