ÖNKUZU HEY! ÖNKUZU!

Önkuzu hey! Önkuzu! Önde gider Önkuzu.

Anası 'Dursun' demiş, durmaz gider Önkuzu.

Kuzu yürür, kuzu yürür, önde Önkuzu yürür.

Kuzular meledikçe gönlüme sızı yürür!

Önkuzu hey! Önkuzu! Önde gider Önkuzu.

Bu bayrak düşmez yere, ölmedikçe son kuzu!

Dursun adı, Dursun adı. O gitti, dursun adı.

Dillerde türkü olsun, yürekte vursun adı!

Kuzular koç olacak, toy, düğün, göç olacak.

Bu yıl ki kuzuların adları 'öç' olacak!

(Niyazi Yıldırım GENÇOSMANOĞLU)

1968’ de Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliğinin Komünist rejimi yayma politikalarının Türkiye uzantısı olan eylemler başlar. Seçilen şehir ilk başta başkent Ankara’dır. Türkiye’nin çekilmek istendiği komünizm rejimine ve bu amaçla gerçekleştirilen sol eylemlere karşı çıkan kendilerini ülkücü olarak adlandıran milliyetçi cenahtır. Böylece ilk sağ-sol olayları başlar. Zamanın hükûmeti şaşkındır. Acaba hangi tarafı seçsek diye düşünürler. En sonunda karara varılır. Kimin kazanacağını baştan kestiremedikleri bu kavgada tarafsız kalmak en iyisidir.

Eylemlerin ilk fitilinin tutuşturulduğu yer üniversitelerdir ve o dönemde üniversiteler özerktir. Hükümet izleyici pozisyonda oladursun, kampüslerde başlayan saldırılar sokaklara sıçrar ve silahlı terör başlar. Üniversite yönetimleri de taraflarını belli eder. Mesela ODTÜ solun, Gazi sağın kalesidir. İşte tam da böyle bir dönemde Tokat Zile’den Ertuğrul Dursun Önkuzu adlı bir genç gelir Ankara’ya. Gazi Üniversitesini, o dönemki adıyla Ankara Erkek Teknik Yüksek Öğretmen Okulu Torna-Tesviye bölümünü kazanmıştır. Ve aslında adında Ertuğrul yoktur. Sevmemiş ismini Dursun, en sevdiği hocasına danışmış, O da "Dursun'un başına Ertuğrul koyalım" demiş. O günden sonra tanıştığı herkese kendini "Ertuğrul Dursun Önkuzu" diye tanıtmış. Sevmediği Dursun ismi de öylesine konulmamış aslında. Anası ona Dursun ismini daha önce ölen çocuklarıyla aynı kaderi paylaşmasın diye vermiş, dursun istemiş oğlu, dursun ve erkenden gitmesin öte dünyaya. Ama işte Niyazi Yıldırım Gençosmanoğlu’ nun Önkuzu destanında da belirtildiği gibi “Anası dursun demiş, durmaz gider Önkuzu”.  

Sürekli başı önde, hep hüzünlü görünen Dursun Önkuzu fikirlerini yaşatmak için yollar aramış kısacık ömründe. Solcu gençlere anlam vermeye çalışmış. Arkadaşlarını fikirler üzerine tartışmaya davet etmiş. Düşünmeyi hiç ama hiç bırakmamış. Belki de bu yüzden hep dalgınmış. Kısa süren ömründe ve ülkücü olarak verdiği mücadelesinde hep şiddete karşı çıkmış, kimseyi dövmemiş, kimseyi öldürmemiş.  

Dursun Önkuzu 23 Kasım 1970'te Pazartesi günü yedi buçukta Ankara Erkek Teknik Yüksek Öğretmen Okuluna gider. Simidini yer ve okula varıp ısınmak için adımlarını hızlandırır. Bahçede iki arkadaşına rastlar. Merhabalaştıktan hemen sonra arkadan önden, sağdan soldan birden ortaya çıkan Dev-Sol’cu öğrenciler tarafından kaçırılır. Arkadaşları da karga tulumba başka yöne götürülmüştür. Dört kat çıkartılıp bir odaya sürüklerler Önkuzu’yu. Kollarını arkaya kıvırıp büktükten sonra on kişi çuvallanırlar üstüne. Yumruklar tekmeler havada uçar, durup dinlenmeden vururlar, vururlar, vururlar. İşkence içlerini soğutmamıştır. Yarı baygın haldeki Dursun’u bıraksalar zaten ölecek, ama yine de son bir işkence daha yapalım derler. Bir bıçakla bilek damarlarını keserler, ağzına lastik hortum takarak pompayla şişirmek suretiyle ciğerlerini parçalarlar. Sonra odanın penceresinden aşağıya atarlar.

Emine Işınsu Dursun Önkuzu’nun hayatını anlattığı Sancı adlı romanında kitabı şu cümlelerle bitirir: “Kırılan camların şıngırtısı Dursun’u bir an kendisine getirdi, içinden Dündar Bey’e seslendi. Hem erenler ölmez efendim, suret değiştirirler. Sonra artık hiçbir şey görmedi, işitmedi, hissetmedi. Dursun’un yaralı bedeni küçük bir kan gölünün ortasında taşın üstünde yatıyordu. Kalabalık derlendi çevresine, gittikçe büyüdü halka. Büyüdü... Büyüyor...”

 Şehadetinin 50’inci yılında birçoğunuz bilse bile Önkuzu’nun hikâyesini anlatmak istedim bu yazımda. Onu rahmetle anarken Gazi Üniversitesi’nin almış olduğu karara duyduğum memnuniyeti de belirtmeden geçemeyeceğim. Gazi Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Yönetim Kurulunun önerisi ve Üniversite Senatosunun 16 Kasım 2020’de oybirliğiyle aldığı kararla 23 Kasım 1970 tarihinde katledilen öğrenci Ertuğrul Dursun Önkuzu’nun ismi şehit edildiği Teknoloji Fakültesi B Bloğa verilmiştir.  

Teşekkürler Gazi Üniversitesi ve ruhun şad, mekânın cennet olsun Ertuğrul Dursun Önkuzu!