YAZILIM MÜHENDİSLİĞİ Mİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ Mİ?

Son yıllarda popüler olan meslekler içerisinde yer alan Yazılım Mühendisliği ve Bilgisayar Mühendisliği meslekleri birbiriyle kıyasıya yarışıyor. Bilişim alanında bir meslek sahibi olmak isteyen gençler, hangi mühendisliğin daha cazip ve kolay iş bulabileceği arayışı içerisindedirler.

20 yıl Fırat Üniversitesinde Elektronik ve Bilgisayar Mühendisliği bölümünde görev yapmıştım. Teknik Eğitim Fakültesi bünyesinde yer alan bu bölüm, öncelikli olarak Teknik ve Endüstri Meslek liselerine öğretmen yetiştirmekte idi. İsteyen mezunlar kendi işlerini kurabiliyorlardı. Belki inanması güç ama 1980’li yılların sonlarında Tıp Fakültesine yerleşebilecek öğrenciler, bilişim alanında öğretmen olmak için Elektronik ve Bilgisayar Eğitimi Bölümünü tercih edebiliyorlardı.

Fırat Üniversitesi Elektronik ve Bilgisayar Eğitimi Bölümünü kurmak bana nasip olmuştu. Bu bölümden mezun olan öğrencilerimiz, hemen iş buluyorlardı. Bir kısmı yurt dışına gitti. Bir kısmı kendi işini kurdu. Bir kısmı da teknik öğretmen olarak ortaöğretim okullarında görevler aldı.

2009 yılında Teknik Eğitim Fakülteleri kapatıldı. Teknoloji Fakülteleri adıyla yeni fakülteler kuruldu. Sanıldığı gibi Teknoloji Fakülteleri, Teknik Eğitim Fakültelerinin yerine kurulmadı. Müfredatı mühendislik fakültelerinden de farklı idi. Eğitimlerinin son yılı içerisinde öğrenciler işyeri eğitimine gönderilerek, serbest piyasa koşullarına göre yetişmeleri sağlandı ve hala bu uygulama devam ediyor. Buna ilave olarak derslerinin önemli bir bölümünde uygulama saatleri artırılmıştı. Sonuç olarak uygulaması güçlü mühendis yetiştiren bu fakülteler, mühendislik fakülte mezunları karşında ciddi bir güç oluşturmuştu.

Teknoloji Fakültelerini kapatmak için TMMOB’lar mahkemelere davalar açtılar, ama bütün açılan davalar bu fakülteler leyine sonuçlanmıştı. Bu fakültelerin yükselişini engellemek için, “mezunlarının imza yetkisi bulunmuyor” şayiaları medyada kasıtlı yayılıyordu. Ama aileler bu fakülte mezunlarının daha kolay istihdam edildiklerini görünce, bu fakültelerin öncelikli alanlarına giren Yazılım Mühendisliği, Bilgisayar Mühendisliği, Adli Bilişim Mühendisliği bölümlerinde doluluk oranları artmıştı ve emsal mühendislik fakültesi bölümlerinin önüne geçmişti.

2011 yılından itibaren bu defa da Fırat Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Yazılım Mühendisliği Bölümüne atandım. Tam 9 yıl da Yazılım Mühendisliği bölümünde bölüm başkanlığı yaptım. Gene bir farkındalık yaparak Yazılım Mühendisliği Bölümünde çift diploma programı adıyla bir program kurdum ve bu bölüm şu anda Uluslararası Ortak Lisans Programı (UOLP) bağlamında en popüler bölüm haline getirmeyi başarmıştım. Doların artması, pandemi vb. olumsuz durumlar dahi bu programın yükselişine engel olamadı.

Beş aydır bu defa da Maltepe Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümünde görev yapıyorum. Dolayısıyla tam 30 yıldır bilişim alanında akademik çalışmalar yapan bir kişi olarak, Yazılım Mühendisliği mı yoksa Bilgisayar Mühendisliği mi tercih edilmeli sorusunda daha rahat cevap verebileceğimi düşünüyorum.

Öncelikle her mesleğin kendi alanında kutsal olduğunu unutmayalım. Öğrenciler meslek seçimine karar vermeden önce, tercih edecekleri mesleği sevip sevmeyeceklerini iyice düşünmelerini öneriyorum. Hatta bu konuda somut bir örnek de vermek istiyorum. Büyük oğlum Cihan 1998 yılında girdiği ÖSYM sınavı sonrasında, oldukça güzel bir sonuç elde etmişti. Ben de birçok baba gibi kendisinin tıp fakültesine kayıt olmasını arzuluyordum. Ama kendisi tıp okumak istemediğini, bilişim alanında yetişmek istediğini söylemişti. Bu kararına saygı duyduk ve bilişim alanına geçişine rıza gösterdik.

Bugün Cihan Amerika’da saygın bir üniversitede doçent. Akademik alanı seçti. Zaman zaman kendisine sorduğumda, meslek seçiminde hiç pişman olmadığını, çok doğru bir tercih yaptığını söylüyor.

Asıl konumuza gelecek olursak, Bilgisayar Mühendisliği mi Yazılım Mühendisliği mi daha cazip sorusuna cevap olması açısından, ÖSYM’nin yerleştirme sonuçlarına bakınız derim. Yazılım Mühendisliği bölümleri son yıllarda daha cazip hale geldiği bir gerçek. Çünkü bu bölüm mezunları yoğunluklu olarak kodlama ile uğraşmaktadır. Türkiye’nin alt yapısı da kodlamaya daha yatkın görülmektedir.

Bilgisayar Mühendisleri ağırlıklı olarak kontrol sistemleri ve donanım ağırlıklı yetişmektedirler. Ancak Bilgisayar Mühendisliği bölümleri içerisinde yer alan Yazılım Anabilim Dalları da Yazılım Mühendisliği Bölümleri müfredatları gibi kodlama ağırlıklıdır.

2019 yılında YÖK’te bölüm adları ile ilgili güncelleme bağlamında çalışmalar başlatılmıştı. Bu çalışmalar içerisinde ben de yer almıştım. Son düzenlemeye göre Bilgisayar Mühendisliği Bölümleri ISCED (International Standard Classification of Education) kodları bağlamında “Elektronik ve Otomasyon (0714)” alanı içerisinde yer alırken, Yazılım Mühendisliği bölümleri “”Yazılım, Uygulama, Geliştirme ve Çözümleme (0613)” alanı içerisinde bulunuyor. Diğer bir deyişle, Yazılım Mühendisliği ve Bilgisayar Mühendisliği Bölümleri ayrı gruplardadırlar.   

Sonuç olarak, severek yapacağınız bir mesleği seçmek, sizi çok daha başarılı yapacaktır. Ancak illa da Yazılım Mühendisliği mi yoksa Bilgisayar Mühendisliği mi diye soruyorsanız, yükselişte olan Yazılım Mühendisliği’dir. Yazılım Mühendisliği bölümünü tercih edenlerin hayatları, kodlama ile geçecektir. Ancak,  robotik ve kontrol gibi öncelikli alanlarda yetişmek isteyenlerin ise Bilgisayar Mühendisliği Bölümlerini tercih etmelerini öneririm.